dinsdag 19 november 2019

Zo maar ineens....... jawel een echte Kontramarch!!...

Gisterochtend na het ontbijt heb ik nog even het matje voor de badkamer omgezoomd. Ik schrijf even maar dat zomen met de hand zorgde wel voor op gatenpan gelijkende vingertoppen. Ik heb wel een vingerhoed maar die past niet goed zodat die niet lekker werkt. Maar het matje is nu af en dat is goed ook want het bestaande matje in de badkamer toont slijtage. Precies op tijd dus. 

Maar eigenlijk wil ik het in deze blogpost over iets anders hebben. Ik heb gisteren namelijk een cadeau gekregen waarmee ik heel erg blij ben.

Het ging zo....

We moesten even naar de vuilstort, Återvinning' om het puin van het omgehaalde muurtje in de kelder weg te brengen. bovendien zaten alle bakken van gescheiden plastic en papier, blik en flessen weer vol zodat we ook die gelijk even konden legen.
Tijdens het ritje naar de Återvinning en weer terug kwam de routeplanner niet van de nachtstand af, zo donker was het gisteren. Het was een donkergrijze en regenachtige dag, een heel mooie dag om lekker binnen iets te gaan doen. Dat dacht ik maar Gerrit blijkbaar ook want...

Na ons bezoekje aan de återvinning wilde Gerrit hout halen bij de Byggvaror. Hij kocht twee balken en een aantal mooie latten om hiervan een Kontramarch te gaan bouwen. In het Nederlands een Contramars. Dat is het cadeau dat ik zomaar kreeg en waarmee ik heel blij ben!
De rest van de middag is hij met meetlint en schuifmaat in de weer geweest om de juiste maten uit het hout te zagen en toen ik mijn dingetjes boven klaar had ben ik hem gaan helpen met schuren. Al het geschuurde hout hebben we mooi in de hardwax gezet en toen dat 's avonds na de thee droog was hebben we het bouwpakket van de kontramarch in elkaar gezet en gemonteerd.
Van elf tot half twee 's nachts hebben we liggen knopen om de kontramarch goed bevestigd en werkzaam te krijgen. Vandaag gaan we nog wat perfectioneren en dan kan ik los met mijn zomaar gekregen Kontramarsch of Contramars, terwijl ik niet eens jarig ben.

Je vraagt je nu natuurlijk af waar dit over gaat.....
Wel dat zal ik uitleggen maar het vraagt van jou als lezer wat doorzettingsvermogen in het lezen van de rest van de post.

Een Kontramarch, ik gebruik de zweedse variant van het woord omdat ik alle termen in het Zweeds leer, is een hulpstuk voor mijn grote weefgetouw.
Bij weven heb je een aantal schachten, waardoor de draden van de ketting lopen. Die schachten en de manier waarop de draden door de diverse schachten gaan zijn bepalend voor het patroon dat je weeft. De schachten gaan namelijk in een bepaalde volgorde op en neer. Dat kunnen ze doen omdat ze bevestigd zitten aan de trappers die je indrukt aan de onderkant van het weefgetouw.
Zo werkte het voorheen bij mijn getouw. Maar nu met de Kontramarch gaat het een beetje professioneler. Die Kontramarch, het woord zegt het al maakt een beweging de andere kant uit 'contra'.
Dus wanneer ik nu een pedaal indruk en daarmee bijvoorbeeld schacht één en twee naar beneden druk, dan maakt die kontramarch dat schacht drie en vier kaarsrecht naar boven worden gehesen. Daarmee wordt de opening waardoor de weefdraad of inslagdraad wordt gehaald groter en krijg je een gelijkmatiger weef.
Die kontramarch is een heel lattenstelsel bovenop het weefgetouw. Hier eerst wat foto's om het verhaal begrijpbaar te maken.

De eerste foto hieronder zie je de schachten hangen. Aan de schachten zitten allemaal draadjes en in die draadjes zit een opening waardoor de kettingdraad is geleid. De kettingdraden lopen helemaal van de achterkant van het weefgetouw naar de voorkant en wanneer je aan het weven bent staan die helemaal strak gespannen. (Nu bij mij hangen ze slap omdat ik net mijn weef van het getouw heb gehaald en het getouw nu niet meer helemaal ingespannen staat maar half ingespannen zou je kunnen zeggen.)

De slagboom met daaruit de kwastjes (de uiteinden van de ketting die ik zo heb geborgd zodat ik ze later weer op kan spannen) met daarachter de vier schachten.

Hier zie je de kettingdraden die aan de voorkant door de schachten gaan en even later nog eens door het riet in de slagboom.
Op de foto hierboven hangen de schachten nog aan 'häster' (zo heet dat in het Zweeds en ik weet niet hoe het in het Nederlands heet, misschien wel gewoon paardjes). Häster zijn een soort van wip-wapjes de ene kant is aan een schacht geknoopt en de andere kant aan een ander schacht zowel aan de linker als de rechterkant van het weefgetouw. Trap je op een pedaal dan kan een kant van het wip-wapje naar beneden gaan en gaat de andere kant een heel klein beetje omhoog. Dit geeft dan in de ketting de ruimte voor het doorhalen van de weefdraad of inslagdraad. Dat systeem werkt goed alleen is het vaak zo dat de schachten een beetje scheef gaan hangen, uit balans, waardoor er fouten kunnen ontstaan in het doorhalen van de inslagdraad en hiermee de weef dan onregelmatiger wordt.


 Bovenstaande foto heb ik genomen om te laten zien dat aan de bovenkant nog veel ruimte is en er gaten zijn waarmee je nog iets kunt bevestigen. De lampjes op het weefgetouw zijn voor de gezelligheid en sfeer :-)


Bovenstaande foto laat de latten zien onder in het weefgetouw die zijn bevestigd aan de pedalen. Trap je het pedaal in dan gaat de lat mee naar beneden. Aan die latten zitten met een touwtje naar boven de schachten geknoopt.

De Kontramarch!


Dit is dan de eerste foto van mijn nieuwe Kontramarch. Vier latten aan de linker kant en vier aan de rechterkant (eventueel kunnen we er meer aan maken voor als ik met meer schachten ga weven). Die latten zijn ook wip-wappen, door het midden gaat een stang. Elke lat wordt aan  de zijkant aan een schacht geknoopt en in het midden worden de latten links en rechts met een touw in de vorm van een Y aan elkaar verbonden. Het touw dat naar beneden gaat, dus de middenpoot van de Y wordt aan een nieuwe serie latten onder in het weefgetouw geknoopt.





Hierboven zie je dus de latten die er al waren, de donkere latten, voor de beweging naar beneden. Boven deze latten hebben we nieuwe latten aangebracht, de lichtgekleurde, die aan de wip-wapjes van de Kontramarch zijn geknoopt met de draad die vanuit het midden recht omhoog loopt en die zorgen voor de beweging naar boven, de contrabeweging zou je kunnen zeggen. Die nieuwe latten zijn ook volgens een bepaald patroon aan de pedalen geknoopt. Want als de schachten één en twee naar beneden worden getrokken is het handig wanneer drie en vier naar boven gaan :-)

Het is nu een hele wirwar van draden onder in het weefgetouw!

Dit systeem maakt dat de schachten nu keurig in balans hangen en in die balans naar boven en naar beneden worden gehesen en getrokken. Hierdoor ontstaat er een ruimere ruimte voor het doorhalen van de inslagdraad. Dat is de functie van de Contramars!!





Is het niet supergeweldig!! En Gerrit kon dit zomaar maken omdat hij snapt hoe het werkt. Ik bof toch maar met zo'n vent!!

Vandaag gaan we het systeem nog iets fijner afstellen en dan kan ik mijn nieuwe weef opzetten.

Zomaar ineens ben ik nu in het bezit van een kontramarch op mijn weefstoel. Kosten 15 euro!

Wordt vervolgd.....

4 opmerkingen:

  1. Reacties
    1. Ja dat kin wol hjer!! Dan kin ik no sizze dat de bestelling al binnenstrome! :-)

      Verwijderen
  2. Prachtig gevonden en handig uitgewerkt!
    Je bent vast jättelycklig met deze uitbreiding. Mijn interesse ligt ook bij weven. 'k Heb zelf geen weefgetouw, maar heb de afgelopen twee jaar het een en ander geleerd op een oud weefgetouw in een museumboerderij. Leuk om te zien dat je er zo actief mee bent. Mvh Jet.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hej Jet, dank voor je reactie. Jazeker ben ik heel erg blij met deze uitbreiding. Ik weef nu ongeveer één jaar, daarvoor had ik zeker interesse maar geen weefgetouw maar ook niet direct ruimte voor eentje en bovenal geen tijd vanwege druk met werk. Maar nu is alles anders en kan ik naar hartelust weven en heb ik een man die meedenkt. Het weeft echt wel beter met de contramars. Het grote verschil is dat de schachten nu recht hangen en in balans op en neer gaan. De weef wordt daardoor egaler van structuur, vooral aan de kanten. Dus echt blij, blij, blij!!
      Groet Johanna

      Verwijderen