Jutland door en nu weer thuis

Gisteren maakten we een lange tocht. We reden door Zuid en Noord Jutland. Jutland is niet het meest spectaculaire deel van Denemarken als je het mij vraagt. Het is vrij vlak en er is veel weiland. Het deel dat wij erg leuk vonden is op het kaartje hierboven te vinden bij Hvide Sande. Dat deel daar waan je je op Schier. Het is een vakantie achtige omgeving met duinen en daarachter zandstrand en zee. De weg die we daar reden heeft aan de ene kant de zee en aan de andere kant het Ringkøbing Fjord. De zee zagen we niet vanwege de duinen. In de duinen is ook nog een oud vikingendorp Bork Vikingehavn. We zijn er niet geweest want het spoelde toen we daar reden, we hadden geen zin om met dat slechte weer uit de auto te gaan. Voor een gezin met kinderen lijkt het me een geweldige attractie.

foto overgenomen van de website

Omdat we toch wel enigszins verrukt waren van het duinlandschap en het fjord en de sfeer van die omgeving besloten we de weg door Noord Jutland ook te proberen. 

Op het kaartje is dat het deel boven het fjord dat Noord Jutland scheidt van Zuid Jutland. Hier echter geen Noordzeekusten met duinen maar voornamelijk landbouwgrond. Wij vonden het wat saai! Het uiteindelijke doel was Fredrikshavn voor de overtocht naar Zweden. Toen Henk ons even belde en we hem vertelden waar we waren vond hij dat we ook nog naar Skagen moesten gaan. Het is het uiterste puntje van Denemarken en de plek waar het Kattegat en het Skagerrak elkaar ontmoeten. Henk vertelde dat het een mooi stadje is was waar ook veel kunstenaars wonen en wat een leuke sfeer heeft. We bewaren dit uitje voor een volgende keer.

Wij hadden namelijk de Ferry naar Zweden gereserveerd voor de volgende dag en we kwamen al redelijk laat aan op de camperplaats bij de haven. 

Daar hebben we 's avonds samen gegeten in een leuk restaurant NerD geheten.

Vandaag was het gelukkig de hele dag droog. Rond 17.00 uur kwamen we aan in Göteborg en vanaf daar zijn we in één keer naar huis gereden.

Onderweg zagen we nog de maan heel mooi opkomen. 

Het is lekker om nu weer thuis te zijn!

Ontvang een warme en vredevolle groet van ons! Wordt vervolgd......

Ribe (Denemarken)

Gisteren en vandaag zijn we vanuit Fryslân, door Ostfriesland naar Denemarken gereden, het laatste stuk helemaal langs de kust. Daar waren we nog nooit geweest en het is zeker de moeite waard. Het landschap is vrij plat en je kunt het heerlijk fietsen, iets dat wij niet hebben gedaan. En wat staan er veel windmolens in het landschap, echt onvoorstelbaar. Trek de foto maar eens uit dan zie je ze en dit stond overal waar je maar keek.

Toch wel heel veel leuker rijden dan over die saaie en drukke autobahn. Overal zagen we blauw wit rode vlaggen hangen. In mijn onschuld dacht ik nog even dat men hier solidair is met de Friese boeren. Maar nee hoor..... Deze vlag 

is de vlag van Sleeswijk Holstein. Overigens hoeft dat omkeren van de vlag voor mij ook niet, ik vind het een raar gezicht. Doe mij dan die boeren-zakdoek maar. Goed..... ik dwaal af. Onze reis is vandaag geëindigd in Ribe. 

Ribe daar wilden we graag naartoe. Henk en Chang waren er een paar jaar geleden en zij hebben ons voor een bezoek aan dit stadje geënthousiasmeerd.

Heb jij ooit gehoord van Ribe of ben je er wellicht geweest. Nu wij er hebben rondgedwaald begrijp ik niet dat we deze stad altijd links hebben laten liggen en dat ik zo weinig over dit stadje weet . Eerst even Wiki raadplegen.......

Ribe is een stad in Zuid-Denemarken en het is de oudste stad in Scandinavië. Gesticht in 710 na Chr. als marktplaats voor Friezen en Noormannen. De Friezen waren op de vlucht voor het Frankische juk en trokken zich terug naar de andere kant van de Lauwers. Een deel van deze Friezen is door het waddengebied verder getrokken naar het noorden. Zo ontstond in het begin van de achtste eeuw de plaats Ribe. De stad kreeg steeds meer een permanent karakter en werd uiteindelijk zelfs een bisschopsstad. De stad heeft gebloeid tot halverwege de 17e eeuw, daarna nam het belang van de stad af. Omdat er daarna niet heel erg veel meer is bijgebouwd heeft de stad zijn oorspronkelijke karakter behouden.

Vandaag wandelden wij door Ribe en onze mond viel open! Wat een belevenis. Zo kwamen we al aanlopen.....

overal zie je dit soort smalle straatjes, het ene nog mooier dan het andere

Postgaarden 1668

Overal zie je ingemetselde gevelstenen maar daarop een stukje historie van het betreffende pand over wie er hebben gewoond en wat men deed voor de kost. De gevelsteen hierboven gaat over de Domschool en wie daar werkzaam zijn geweest. Hieronder een foto van de Domschool

Van dit pand kon ik het bouwjaar niet vinden maar zie eens hoe mooi. En ook de deur helemaal rechts....

Ook boven deze deur een mooi gedicht dat ik helaas niet kon lezen. 

wie kent de vertaling?

Er was nog veel meer moois maar ergens moet je stoppen. We vonden het indrukwekkend..

Morgen trekken we verder langs de kust. 

Heb het goed en blijf gezond (zelf snotter en hoest en proest ik nog de hele dag maar gelukkig geen koorts meer) en ontvang een warme en vredevolle groet van Gerrit en mij. Wordt vervolgd.....

Nederland

Na ons heerlijke bezoek aan Møn en de leuke tocht door noord Duitsland en de oversteek met het pontje kwamen we dan aan in Earnewald (met een kapje op de a). Nadat Gerrit hersteld leek te zijn van zijn covid? hebben we een bezoek gebracht aan Cor en Geartsje. Onze lieve buren in Dokkum. We vinden het altijd weer fijn om even bij hen te zijn en we brengen hen dan ook bijna altijd wel een bezoekje wanneer we in NL zijn. Het gaat hen goed! Natuurlijk is er ook een maar.... Een heel aantal oud buren die tegelijkertijd met hen in deze buurt zijn komen wonen zijn hen nu ontvallen. Dat is een raar gevoel. Hun leefomgeving verandert en daarmee ook hun gevoel van vertrouwdheid. Toch staan ze positief in het leven en zijn ze zeer gehecht aan elkaar.

Na ons bezoek aan hen zijn we vertrokken naar Brabant. Onze kleinzoon Julian is op 21 september jarig en we willen heel graag naar hen toe. Ik schrijf niet veel over J. en plaats geen foto's van hem omdat F en L dat liever niet willen. Wat op internet staat kom je de rest van je leven tegen en daar willen ze hem voor beschermen en dat begrijp ik heel goed. 

Julian is 2 jaar geworden en dat hebben we met elkaar goed gevierd!!

pake

We hebben heel leuke dagen met elkaar doorgebracht. F en L hadden vrij genomen en zo hadden we tijd genoeg om met elkaar door te brengen. We maakten de keuze om het rustig te houden want zo'n verjaardag maakt al indruk genoeg op zo'n jonge peuter. J. is een ondernemend baasje, het eerste woordje dat hij kon zeggen was 'auto'. Hij is gek op alles dat rijdt en vliegt. Wij gaven hem daarom een brandweer kazerne van Duplo met daarbij een helikopter. Hij vond het erg mooi maar het kon niet tippen aan de Brio trein die hij kreeg van zijn ouders :-) Wat een feest zo'n verjaardag.

Wat hij ook heel interessant vindt is onze 'Bosse'. Hij noemt het een autobus. Van ons mocht hij even achter het stuur zitten.

Wel dat hebben we geweten.... Het was even praten om hem daar weer vandaan te krijgen. Wat een heerlijk manneke is het toch!!

De zondag na zijn verjaardagsfeest zijn we naar Dordrecht gereden. Greetje, die nu in Rotterdam werkt, heeft daar voor tijdelijk een huis gehuurd en wij gingen eventjes bij haar kijken en haar een beetje helpen bij het inrichten van haar nieuwe woning.

Zo op het eerste gezicht lijkt Dordrecht een leuke plek om te wonen. Haar huis is in het centrum en alles is dichtbij. Bovendien heeft ze nu een kleine auto zodat ze niet meer uitsluitend afhankelijk is van het openbaar vervoer.

In Dordrecht hadden we een prachtige camperplek gevonden aan de haven. Daar kunnen we eventueel wel weer eens gaan staan. Heerlijk rustig en 's nachts geheel afgesloten en veilig.

Deze week maandag zijn we weer teruggereisd naar Fryslan (met een kapje op de a). Zoals ik al eerders schreef was het plan om vanuit Earnewald familie en vrienden te ontmoeten. De eerste keer dat we daar waren was Gerrit nog niet geheel hersteld en is het er bijna niet van gekomen. Nu kon het mooi wel..... Het begin was genieten. We gingen naar Theo en Lilian en hadden daar een fijne avond met elkaar. Echter.... de volgende dag werd ik ziek. De hele nacht niet slapen en hoesten en proesten. Zo kun je met goed fatsoen geen bezoekjes brengen. Ons etentje met Theo en Marlies moesten we tot ons verdriet afzeggen en ook de andere bezoekjes hebben we niet gemaakt. Volgende keer beter. 

We stonden voor één nachtje weer op de camperplaats van Wersterdijk in Earnewald.

Vanochtend deed ik daar in de plaatselijke supermarkt nog even een paar boodschapjes. Onderweg zag ik in de bestrating nog enkele mooie spreuken staan:....

prachtig toch!!

Earnewâld

Eerder dan gepland vertrokken we vandaag weer richting het noorden. We hadden geen zin aan het gedender op de autobaan en kozen wederom voor het pontje bij Glückstadt. Vandaag hoefden we niet lang in de wachtrij te staan en werden we vlot overgezet. Nu staan we op een camperplek bij een boer net even na het pontje. Een heerlijk rustige plek met een wijds uitzicht en een vriendelijke boer.

niet het uitzicht bij de boer maar een blik over de Elbe

Morgen rijden we Denemarken in en dat voelt dan al bijna als een beetje thuis! Het is de bedoeling dat we starten in Zuid Denemarken en dan omhoog trekken door Midden- en Noord Jutland. 

Onze hoofden zitten nog wat vol van alle indrukken. We willen vooral onze oude buren heel veel sterkte toewensen in deze moeilijke tijd. M en A. We denken aan jullie en aan hen die bij jullie horen. 

Zo denken we ook aan de familie van Piet. Het plan was om hem een bezoek te brengen maar dat mocht niet meer zo zijn. Piet blijft in ons hart wonen!

Zo merk je dan van dichtbij dat het leven steeds verandert. Zo is het altijd geweest en zo zal het altijd zijn. We kunnen niet meer dan dit gegeven accepteren.

Ontvang allemaal een warme en vredevolle groet van ons!! Wordt vervolgd........

 

Earnewâld

Denemarken hebben we inmiddels achter ons gelaten. We staan nu in Earnewald (met een kapje op de a). Die reis deden we tot nu toe in één keer maar deze keer hadden we afgesproken het in stukjes te doen en niet helemaal langs de snelweg. 

Voor Lubeck zijn we afgeslagen en binnendoor naar Gluckstadt gereden om daar met de pont over de Elbe te gaan. Het was een mooie reis die mijn beeld over de kwaliteit van de binnenwegen in Duitsland heeft bijgesteld -:)

de lange wachtrij voor de pont

In de namiddag arriveerden we bij de pont waar we toch wel een klein uurtje moesten wachten op onze beurt. (Hoe is dat dan in de zomermaanden?) Dat was niet heel erg want we hadden nog een pizza overgehouden van een gemakkelijke maaltijd van de dag ervoor en die konden we tijdens het wachten mooi nuttigen. Na de overtocht, die 20 minuten duurde en waarbij je klem stond tussen andere (vracht) auto's, vonden we eventjes na de pont een overnachtingsplek bij een haventje met traditionele boten. De plek zelf was niet heel erg aantrekkelijk maar wel stil zodat we goed konden slapen.

De volgende dag zetten we onze scharreltocht door Duitsland heen voort. Bij Leer was vertraging voor de tunnel zodat we daar via de brug over de Eems zijn gegaan. Daarna waren we ook al snel in Nederland.

Nederland

We staan nu op de camperplaats bij Earnewald. Daar hebben we al eens eerder heel prettig gestaan toen we in blijde verwachting waren op de geboorte van Emke. Misschien wel omdat wij daar zo blij stonden te wachten liet die geboorte wat op zich wachten zodat we daar toen een aantal weken hebben doorgebracht. De eigenaars (fam. Westerdijk) hebben destijds de camperplaats speciaal voor ons opengesteld, iets wat we heel erg waardeerden. Ook nu staan we er meer dan prima, de plaatsen zijn goed, het uitzicht ook en de voorzieningen zijn optimaal. We hebben ook overburen......

het zijn er vier!

Gösta zag er aanvankelijk wat vreemd van op maar nu gaat het prima! Het zijn er overigens vier.

We hebben gekozen voor deze plek om vanuit hier enkele bezoekjes te brengen. We hebben hierin enige pech. Bij ons vertrek uit Zweden reden we even langs onze camperdealer voor het bestellen van een raamuitzetstangetje. Bij terugkomst, ik was niet mee naar binnen, vertelde Gerrit al dat Niklas (die hij daar sprak) nu wel heel erg schor klonk. Normaal heeft hij ook een hese stem (van het roken). Enige dagen later, we waren in Denemarken, werd Gerrit meer dan verkouden (zere keel, snotterig, hoesten, koorts). Gelukkig is hij volgens zichzelf nooit ziek maar bovenstaande symptomen deden mij denken aan mijn covid. We zijn nu een weekje later en het is nog niet voorbij. Hij snottert en rochelt en hoest nog. We durven zo geen bezoekjes te brengen en wachten het vervolg af. Gelukkig is de koorts nu wel verdwenen. Zelf ben ik tot nu toe niet ziek geworden.

Gisteren in de namiddag maakten we een wandeling langs de Lange sleat die naar de kruiswaters bij Warten gaat. Op de terugweg (het is een heen en weer wandeling) zagen we een prachtig gerestaureerd oud vrachtschip liggen. Tot in de puntjes zo mooi. Ik mocht er van de eigenaar een foto van nemen. Niet getuigd maar oh wat leuk om te zien met tentdoek over de dakluiken en prachtig in de verf.

 

Zo meteen gaan we even een paar boodschapjes halen in het dorp. Voor de eerste keer weer in NL. Kunnen we even vergelijken hoe de prijzen hier zijn -:)

Wel omdat we ons even gedeisd houden beleven we niet heel veel. Dat vinden we niet erg want we lezen graag. Ik heb het boek 'Stormvakt' van Kristina Ohlsson (ook in het Nederlands verkrijgbaar) gelezen en dat was zeer de moeite waard. Er komen geloof ik nog meer boeken uit die zich afspelen in dezelfde context als in dit verhaal. Ik ben na het lezen van dit boek geïnteresseerd! Gerrit las het boek 'Semestern' van de schrijver T.M. Logan, dat is ook een detective en handelt over vier vriendinnen die met hun gezin één week verblijven in een luxe buitenverblijf in de Languedoc in Frankrijk. Zeven dagen, drie families en één moordenaar. Ook hij las in het Zweeds.

Ontvang een warme en vredevolle groet van ons en wordt vervolgd......

Natuurlijk ook even naar Liselund

In de periode dat Møn in bezit was van de Kroon werd het landgoed Mariënborg op het zuidelijke deel van het eiland gekocht door een Frans-Nederlandse familie met de klinkende naam 'de la Camette. Dit landgoed, een boerderij, had echter voor deze familie geen representatief woonhuis. Daarom werd ook nog eens het meest noordelijke deel van het eiland aangekocht. Dat is het deel waar wij nu verblijven, het deel met de krijtrotsen en de oerbossen. In dit deel van het eiland wilde de familie een hermitage, een landhuis in romantische stijl laten bouwen. Het landhuis kreeg de naam van de vrouw 'Anna Catharina Elisabeth Iseling (1759-1805) oftewel 'Lisa' dus 'Liselund'. Het park om landhuis heen wordt gezien als het meest complete voorbeeld van romantische tuinkunst in Denemarken.

Het echtpaar de la Calmette heeft voorafgaande aan de bouw reizen gemaakt door Duitsland en Zwitserland. Uit deze reizen hebben ze inspiratie verkregen voor de vormgeving van het landgoed en de behuizingen. Ze wilden de illusie van een aards paradijs creëren. De boerderijen op het landgoed kregen de namen 'Norske hus' en 'Schweizerhytten'. In de grote en grotesk aangelegde tuin kwam eveneens een Chinees tuinpaviljoen. Verder werden er in de tuin een badhuis en een kapel gebouwd die echter zijn verdwenen door een aardverschuiving in 1905. Met deze aardverschuiving is een deel van de tuin/park weggevaagd en in zee verdwenen. Het huis staat er nog en wordt het oude kasteel van Liselund genoemd. Het werd gebouwd in 1790 en was het woonhuis van de familie. 

Liselund slott kwam later na het overlijden van de ouders in handen van de zoon  charles de Bosc de la Calmette en diens vrouw Martha Mackeprang. Omdat het echtpaar kinderloos bleef kwam het na hun overlijden in handen van de vriend van de zoon.

het oude slot

In de tijd dat het oude slott voor bewoning te onpraktisch werd bevonden, werd door de toenmalige bewoners besloten tot het bouwen van het nieuwe kasteel van Liselund (1886-1887), Fritz Rosenkrantz en baronesse Oluffa Krabbe. Het oude slot werd ingericht als gastenverblijf. In 1918 werd Liselund een monument en nu wordt het niet meer bewoond en het park is het gehele jaar open voor publiek. (feiten komen uit Wiki)

het nieuwe slot

Het Chinese tuinpaviljoen in restauratie

oude foto van het Chinese tuinpaviljoen

Johanna en Gösta

Vanaf onze camping kun je op twee manieren bij Liselund komen. Wij liepen heen langs zee (dan loop je over de hoge krijtrotsen waar af en toe trappen naar beneden gaan naar het water (hebben we niet gedaan) en terug langs een smalle landweg tussen de landerijen door. We hadden heerlijk wandelweer met wat sluierbewolking en een koel briesje.

nog een mooie overzichtsfoto van een deel van het park

Het was weer mooi daar, net een sprookje en alles zo mooi onderhouden echt prachtig! 

Weer bij Bosse aangekomen sloeg het weer om. Het werd ineens koud zodat we in de camper zijn gaan zitten want Gerrit is niet helemaal fit. Gösta lag nog even buiten te slapen maar bij het wakker worden wilde ook hij graag naar Binnen. Hij past maar net in de camper :-)

Zo hadden we een heerlijke dag!

Heb het goed en ontvang een warme en vredevolle groet van ons! Wordt vervolgd.....

 

Mandemarke

Mandemarke! Zo kom je aanlopen bij het hele kleine dorpje Mandemarke. De naam heeft al iets lieflijks. De weg door het bos met de vele afslagen zonder markering konden we gelukkig weer in één keer vinden. De hele dag was het erg warm geweest en hebben we daarom een deel ervan in de schaduw doorgebracht omdat het anders te warm wordt voor Gösta. Tegen de middag kwam er een lichte bewolking opzetten en dat was voor ons het moment om aan de wandel te gaan naar Mandemarke. Meestal onze eerste wandeling. Zo'n 25 jaar geleden, ja waar blijft de tijd want het voelt als vorig jaar, liepen wij daar denk ik voor de eerste keer. Na een wandeling door het bos en over de natuurlijke weiden waar koeien graasden stuitten we vrij plotseling op het dak van een huisje. Nieuwsgierig als we zijn gingen we even op nader onderzoek uit. Plotseling werden we toegeroepen door een jongeman. Hij liep vrolijk op ons toe en vertelde dat hij net aan het verhuizen was, hij kwam in het huisje te wonen. Het was zomaar even een leuk momentje waar we elke keer wanneer we het dak van het huisje weer zien (het huisje ligt namelijk veel lager dan de weide) weer aan terugdenken. 'Zou hij er nog wonen', denken we dan.

Het is het laatste huisje aan deze straat

Vandaag ontdekten we dat in die straat een oud huisje is afgebroken en dat daarvoor in de plaats een heel groot nieuw huis wordt gebouwd. Ja.... alles verandert in het leven van moment tot moment.... Het resterende deel van Mandemarke was nog zoals het was!

Wij gingen even naar het gedenkhuisje zo noem ik het maar, het is geloof ik een pomphuisje. 

Dat gedenkhuisje ligt aan een klein vijvertje en we wilden Gösta even water laten drinken. Hij kon er echt niet bij omdat de oever te hoog was. Voor het gedenkhuisje is een vlonder over het water en in het gedenkhuisje stond een blik (van een veger en blik). Daarmee kon Gerrit voorzichtig wat water scheppen voor hem. Ondanks de bewolking had hij het nog erg warm.

het is een wat ongelukkig genomen foto omdat de flonder niet zo erg groot is

Zo ziet het gedenkhuisje er aan de binnenkant uit. Aan de muren vind je een collage over de geschiedenis van Mandemarke. Op de oudste kaarten heet het overigens Mannemarke.

Er staat beschreven dat er aan het begin van onze jaartelling al mensen woonden in deze omgeving. In de Middeleeuwen was het een dorp dat toebehoorde aan de Bisschop van Roskilde. Later werd het eigendom van de Kroon en in die tijd is het dorp veel groter geweest. Er kwam toen middenstand zoals een rietdekker een smid een schoenlapper etc. In de jaren dertig van de vorige eeuw is er zelfs ook nog eventjes een school geweest. Gezien het aantal huizen die je in het dorp kunt vinden mag je aannemen dat de gezinnen erg kinderrijk zijn geweest. De school was geen lang leven beschoren, reden hiervoor was de lage bezoldiging van de leerkrachten. Een postagentschap maakt ook een tijdje deel uit van de voorzieningen in het dorp, het gebouw kun je nog terugvinden. Mandemarke heeft zelfs een eigen site met informatie over het dorpje. Daarop is ook een Youtube klip te zien waarin het dorp wordt bezongen in een lied gezongen door operazangeres Marleen Ludvig.

Klaarblijkelijk zijn wij niet de enigen met een liefde voor Mandemarke. We hebben er vandaag weer heerlijk gewandeld, het deed ons goed.

Waarom wij het wandelen op Møn zo heerlijk vinden? Ik heb het geloof ik al eens eerder beschreven, het wandelen is er zo mooi omdat Møn hoog ligt en een eiland is. Het is omgeven door zee. Het meeste land wordt gebruikt voor landbouw zodat je ver kunt kijken. Wanneer je wandelt zie je aan de ene kant zee en aan de andere kant ook en bij warm weer heb je eigenlijk altijd wel een koele zeebries ter verkoeling. 

In het voorjaar is het prachtig wanneer het jonge graan begint te groeien, alles frisgroen. Nu in het najaar zie je veel vanggewassen (die de stikstof uit de grond halen) en die kleuren het land eveneens fris groen. 

Ik laat het hierbij voordat het een soort van vakantiebrochure gaat worden. Heb het goed en ontvang een warme en vredevolle groet van ons. Wordt vervolgd......