Deze week liepen we op een ochtend 'Roll om'. Altijd een leuke wandeling. Daarbij passeren we de bijzonder uitziende 'Strålestugan' Je ziet het op de foto, de stuga is bijzonder omdat hij helemaal is bekleed met houtsnippers en het dak begroeid is met mos. Tegenwoordig zouden we dit benoemen als een duurzame bouwwijze.
In Undenäsbygden, een tijdschrift uitgegeven door de plaatselijke Hembygdvereniging waarvan wij lid zijn, staat een artikel over deze stuga. Dit artikel is geschreven door Ingemar Wikenros en dat is iemand die zeer veel onderzoek doet naar de geschiedenis van onze omgeving. In 2015 heeft hij een boekje uitgebracht over Undenäs waarin alle huizen staan beschreven. Huizen die een speciale functie in het dorp hebben gehad krijgen een speciaal artikel, zo ook ons huis omdat het een dokterspraktijk is geweest. Het is een bijzonder waardevol document geworden.
Hieronder een ingekorte en vrij vertaalde versie van het artikel over 'Strålestugan'.
'Strålestugan' (de 'n' staat voor het lidwoord 'de') is een klein huisje met een oppervlakte van ongeveer 25 m2, een soort van tiny house zou je kunnen zeggen. De naam van dit huisje is verbonden met het geslacht Stråle dat ongeveer 300 jaar en in elk geval zeven generaties in deze omgeving heeft gewoond. Van deze familie is precies beschreven waar iedereen heeft gewoond en met wie en welke kinderen er zijn geboren en wat men deed om aan de kost te komen. Deze familie Stråle heeft zelfs een koppeling (1655) naar Constantia Eriksdotter, een dochter van koning Erik XIV. Haar kleindochter was getrouwd met de eerste Stråle, Gustaf genaamd. Zij kwamen te wonen op de Säteri en dat is een grote boerderij waar een Herenboer woonachtig is.
Zoals zo vaak het geval is, bleef de welvaart niet voor de volgende generaties in stand maar gleed men af naar armoede en schulden. De Säteri waarin de familie generaties lang heeft gewoond moest vanwege de schulden worden verkocht (1848) en daarna had men dramatisch genoeg geen plek meer om te wonen. De nieuwe eigenaar van de boerderij had medelijden met de dakloze familie en schonk een stuk land aan de toenmalige mevrouw Stråle. Bijzonder omdat op dat moment haar man, die de Säteri niet één keer maar drie keer verkocht en twee keer terugkocht maar dan in een afgekalfde uitvoering, nog leefde. Zij en niet haar man had blijkbaar het respect. Deze gift heeft uiteindelijk geresulteerd in de bouw van de kleine Strålestuga met het bijzondere uiterlijk.
De Stålestuga bleef leeg en verlaten achter toen de laatste Stråle in 1937 overleed en werd in 1940 voor 350 kr verkocht aan een sloper. De sloop liet echter enige jaren op zich wachten en zo gebeurde het dat er iemand langskwam die geïnteresseerd raakte in het bijzonder uitziende huisje. Deze persoon, Sixten Bentsson, heeft de stuga van de ondergang gered. Hij heeft op zijn beurt de stuga overgedragen aan de Hembygdsförening (de bewaarder van het culturele erfgoed in onze omgeving). De stuga werd rond 1960 opgeknapt en staat er nu zo bij zoals op de foto hieronder.
Nu is er wederom een renovatie nodig en moeten het dak, de muren en vensters worden hersteld. Dit gaat de hembygdsförening 340.000 kr kosten. Hiervoor heeft men op dit moment 230.000 kr kunnen reserveren maar dat is niet genoeg voor het oudste en meest originele bouwwerk in deze omgeving. Wij hebben inmiddels een steentje bijgedragen en mocht je nu naar aanleiding van dit bijzondere verhaal over de bijzondere Strålestuga willen meehelpen neem dan maar contact met mij op of kijk voor gegevens onder de vermelde link aan het begin van deze post.
Hoe bijzonder zo'n verhaal over een huisje van een familie die verwordt van koninklijk naar dakloos, waar wij zo ongeveer één keer per week langslopen en wat altijd weer onze aandacht trekt. Bijzonder ook dat Ingemar Wikenros dit verhaal heeft uitgeplozen en er over heeft geschreven zodat we het nu allemaal tot ons kunnen nemen.
Ontvang een hartelijke en vredevolle groet van ons en wordt vervolgd......
Geen opmerkingen:
Een reactie posten